Đi xe mượn gây tai nạn chết người có phải chịu bồi thường?

 – Bạn tôi mượn xe máy của tôi để về quê, trên đường quốc lộ 5 Hà Nội – Hải Dương đi với vận tốc 50 km/h thì đâm phải cụ già đi xe đạp cùng chiều. Sau 1 ngày cấp cứu thì cụ mất. Gia đình cụ không bãi nại, cũng không yêu cầu bồi thường. Nhưng bạn tôi không có bằng lái, xe lại đi mượn. Xin hỏi luật sư bạn tôi có phải chịu trách nhiệm gì không? Tôi là chủ chiếc xe thì có chịu trách nhiệm liên quan gì không?

TIN BÀI KHÁC

Khi đang lưu thông trên quốc lộ 5 thì bạn tôi gây tai nạn (Ảnh minh họa)

Thứ nhất, về trách nhiệm của người mượn xe gây tai nạn 

Điều 58 Luật Giao thông đường bộ 20028 có quy định về Điều kiện của người lái xe tham gia giao thông. Căn cứ theo quy định trên thì người gây tai nạn không có giấy phép lái xe là vi phạm quy định của Luật Giao thông đường bộ. 

Thông tư 91/2015/TT-BGTVT ngày 31 tháng 12 năm 2015 quy định về tốc độ và khoảng cách an toàn của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông trên đường bộ. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 3 năm 2016. “Điều 8. Tốc độ tối đa cho phép đối với xe máy chuyên dùng, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự trên đường bộ (trừ đường cao tốc). Đối với xe máy chuyên dùng, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự khi tham gia giao thông thì tốc độ tối đa được xác định theo báo hiệu đường bộ và không quá 40 km/h.”

Căn cứ theo quy định trên thì người phương tiện giao thông khi không có đủ điều kiện vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ, vi phạm về tốc độ gây thiệt hại cho tính mạng người khác sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ quy định Tại Điều 202 Bộ Luật hình sự 1999 sửa đổi bổ sung 2009 thì bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm. Phạm tội thuộc một khoản 2 thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm.

Do vậy, trường hợp bạn của bạn đã đủ dấu hiệu cấu thành tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ theo quy định tại Điều 202 của Bộ luật Hình sự và không thuộc các trường hợp quy định tại Điều 107 của Bộ luật Tố tụng hình sự (những vụ án về các tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 104, 105, 106, 108, 109, 111, 113, 121, 122, 131 và 171 của Bộ luật Hình sự chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại là người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất), do vậy, mặc dù gia đình bị hại không yêu cầu khởi tố vụ án nhưng người điều khiển xe vẫn bị cơ quan điều tra khởi tố và truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Thứ hai, về bồi thường thiệt hại

Theo quy định tại Điều 605 của Bộ luật dân sự về nguyên tắc bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng thì các bên có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Trường hợp không thỏa thuận được về vấn đề bồi thường thiệt hại thì có thể khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu giải quyết. 

Thứ ba, trách nhiệm của chủ xe.

Việc chủ phương tiện cho người khác mượn xe mà không có đủ điều kiện tham gia giao thông sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 171/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt. Khoản 3 Điều 30 Nghị định này quy định:

“3. Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với cá nhân là chủ xe môtô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe môtô, từ 1.600.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe môtô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Tự ý đục lại số khung, số máy;

b) Tẩy xóa, sửa chữa hoặc giả mạo hồ sơ đăng ký xe;

c) Tự ý thay đổi khung, máy, hình dáng, kích thước, đặc tính của xe;

d) Khai báo không đúng sự thật hoặc sử dụng các giấy tờ, tài liệu giả để được cấp lại biển số, Giấy đăng ký xe;

đ) Giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 58 của Luật giao thông đường bộ điều khiển xe tham gia giao thông.

Nếu chủ xe và người mượn xe  không có thỏa thuận khác thì hai người phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường thiệt hại.

Tư vấn bởi Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc

Tin liên quan