Say nắng có khả năng gây tử vong, chớ xem thường!
Ví như không xử trí tức thì , say nắng có thể để lại những di chứng thần kinh không phục hồi , thậm chí gây tử vong.
Vật vã vì nắng nóng
Tình trạng nắng nóng gay gắt tại TP.HCM cách đây không lâu đang khiến người dân phải “vật vã” chống chọi . Tại một vài bệnh viện, một số trường hợp say nắng từ nhẹ đến ác hại nặng hơn xuất hiện ngày một nhiều. Có tới 80% số người phơi nắng ngoài đường bị say nắng nhưng không biết . Vì lúc cảm thấy nóng , ra mồ hôi hay chóng mặt thì đã tự tìm chỗ mát, có máy lạnh để có thể trú hoặc uống nước. các phương pháp này vô tình đúng với một vài bước sơ cứu của say nắng nên không ai nghĩ mình đang bị say nắng. đặc thù với một số người bắt đề nghị làm việc lâu ngoài nắng thì càng nguy hiểm hơn vì họ dễ bị say nắng nặng hơn và dẫn vào ác hại nghiêm trọng .
Theo những thầy thuốc y tế, say nắng hay say nóng là một hội chứng đặc biệt , xảy ra lúc có đủ hai điều kiện: ở trong môi trường có nhiệt độ cao trong thời gian kéo dài và đương nhiên tình trạng mất nước toàn thân hiểm nguy . cơ thể con người có cơ chế điều hòa nhiệt độ giữ cho thân nhiệt ổn định đạt đến mức 37 độ C. Việc mất nước đáng nhắc làm cho các cơ chế điều hòa này không hiệu quả và trọng tâm điều hòa nhiệt Thường bị rối loạn hoạt động. thân thể mất nguy cơ kiểm soát thân nhiệt. khi thân nhiệt gia tăng , tất cả những cơ quan điều hòa chính yếu khác của thân thể sẽ bị ảnh hưởng cực kì nhanh . bình thường , say nắng/nóng xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng đến mức khoảng 40,5 độ C.
ai cũng có lẽ sẽ bị say nắng
Bất cứ ai cũng có thể bị say nắng, nhưng riêng ở một số lượng người khả năng này thường rất cao, đó chính là :
– nhi đồng , đặc thù trẻ dưới 4 tuổi, bởi nguy cơ dự trữ nước trong người quá thấp nên tình trạng mất nước diễn ra mau lẹ hơn . Mặt khác, trọng tâm điều nhiệt ở trẻ giai đoạn này chưa thật ổn định.
– người già , đặc biệt trên 65 tuổi. tác nhân là lúc luống tuổi , chức năng hô hấp, tuần hoàn thường suy giảm song song trung tâm điều nhiệt cũng dễ bị ảnh hưởng hơn. Mặt khác, người cao tuổi thường có những bệnh kinh niên đi kèm và hay dùng nhiều loại thuốc. Tất cả các nhân tố trên khiến người già kém thích nghi hơn so với những bệnh nhân trẻ. đặc tính nguy cơ còn có khả năng tăng cao ví như là người cao niên sống trơ trẽn trong các ngôi nhà không có điều hòa tốt.
– Người mắc các bệnh (tim, phổi, thận, béo phì, suy dinh dưỡng , cao huyết áp , tiểu đường, bệnh tâm thần , thiếu máu hồng cầu liềm, nghiện rượu, đang bị sốt do bất kỳ lý do nào ) và đang dùng một số loại thuốc (kháng histamin, thuốc giảm cân, lợi tiểu, an thần, thuốc chống động kinh, các thuốc tim mạch như chặn beta và co mạch, thuốc chống trầm cảm, một số chất gây nghiện như cocain methaphetamin).
Theo TS-BS Võ Xuân quang quẻ – cơ sở y tế đa khoa quốc tế Yersin (TP.HCM), những đặc điểm của tình trạng say nắng không khó để nhận biết . Ở giai đoạn đầu, bệnh nhân chỉ bị một vài đặc điểm nhẹ mô tả hiện trạng mất sức, mỏi mệt do nóng gây ra, như: khát nước, mệt mỏi , nhức đầu, chóng mặt, nước giải sậm, tim đập nhanh, da tái nhợt, thở nhanh, nôn ói, vọp bẻ, lơ mơ , thay đổi hành vi. ví như không can thiệp tức tốc , căn bệnh sẽ diễn tiến nặng, choáng do nóng . Ở giai đoạn sau, thân nhiệt tăng nhanh hơn 40,5OC, hẳn nhiên hôn mê, co giật và có lẽ sẽ trụy tim mạch.
nguy hại nghiêm trọng của say nắng
giả dụ người nhiễm bệnh bị say nắng mà cấp cứu không ngay tức thì rất dễ dẫn đến những nguy hại như tụt huyết áp , thủng cơ tim, phù phổi, sặc, suy thận cấp, hoại tử ống thận cấp, hạ đường huyết, tăng uric máu, Bị rối loạn đông máu, chết não. Thậm chí thời kỳ nặng, người bệnh có thể tử vong trong vài phút.
Phòng chống say nắng
Trong điều kiện thời tiết hiện tại , để tránh bị say nắng mọi người cần quan tâm một số bản tin thời tiết, một vài dự báo về một vài đợt nắng hot để có thể có thủ thuật ứng phó phù hợp . đồng thời , khi ra đường nên sử dụng kem chống nắng, đội mũ rộng vành, đeo kính mát . nếu không thật sự cần thiết , có lẽ sẽ hủy một số di chuyển vào ngày nắng nóng hoặc dời vào một vài thời khắc mát hơn trong ngày. Cũng cần theo dõi màu sắc nước giải . nếu như nước đái sậm màu chứng tỏ đang thiếu nước, cần bổ sung. Tránh dùng cà phê và rượu trước khi đi lại vì sẽ làm tăng thêm hiện trạng mất nước. ví như trong nhà không có điều hòa, nên ra ngoài và đến những nơi có điều hòa (siêu thị, nhà sách…) nhằm mục đích là “tránh nóng ”.
Xử trí khi bị say nắng
Việc cần làm trước hết lúc bị say nắng là giảm thân nhiệt bằng cách : chuyển nạn nhân đến chỗ mát, thoáng gió, cởi bỏ bớt quần áo , cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở một số vị trí có động mạch lớn như nách, bẹn, cổ.
nếu người nhiễm bệnh hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục , sốt tăng liên tiếp , kèm một số đặc điểm đau bụng, đau ngực, khó chịu thở cần gấp rút chuyển vào địa chỉ gần nhất. Trong quy trình chuyển vận vẫn tần suất cao chườm mát cho người mắc bệnh . ví như người mắc bệnh sốt cao có khả năng tiêu dùng paracetamol để tương trợ hạ sốt. Trong trường hợp co giật phải tiêu dùng một số thuốc chống co giật, và lúc hôn mê phải đặt ống nội khí quản thở máy.
